Ο αθλητισμός αποτελεί συστατικό της κοινωνικής οργάνωσης. Είναι χώρος ευγενούς άμιλλας στον οποίο ο αθλητής γυμνάζει σώμα και νου. Ο αθλητικός χώρος αποτελεί για τον κάθε αθλητή το «δεύτερο σπίτι» του, καθώς εκεί περνάει τις περισσότερες ώρες της ημέρας του. Τις τελευταίες ημέρες , μετά τις καταγγελίες που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας , ο χώρος του αθλητισμού φαίνεται να μοιάζει με «βομβαρδισμένο τοπίο». Μετά την καταγγελία της Ολυμπιονίκη Σοφίας Μπεκατώρου για σεξουαλική κακοποίηση ,από μέλος της Ιστιοπλοϊκής ομοσπονδίας , πολλές γυναίκες , αθλήτριες και μη, βρήκαν το θάρρος να προβούν τις δικές τους καταγγελίες για όσες μορφές βίας έχουν υποστεί. Πολλοί έσπευσαν να ρωτήσουν γιατί τώρα, άλλοι έδωσαν απλά μία χλιαρή απάντηση, μία ελάχιστη ένδειξη υποστήριξης ενώ άλλοι σφυρίζουν αδιάφορα.
Την καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου ήρθε να συμπληρώσει η σοκαριστική καταγγελία της 11χρονης αθλήτριας ιστιοπλοΐας, όπου κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τον προπονητή της. Ακόμα , η 11χρονη αθλήτρια δήλωσε πως δεχόταν απειλές πως αν μιλήσει θα σκοτώσει την ίδια και την οικογένειά της. Αντιθέτως , σε απολογία του ο προπονητής δήλωσε πως υπήρχε πλήρης συναίνεση και μάλιστα σχέση με την ανήλικη κοπέλα. Αναλυτικότερα δήλωσε :
«Για γάμο την ήθελα, δεν είχα πονηρό σκοπό – είχα και έχω συναισθήματα, την περίμενα να μεγαλώσει, να πάει 18 ετών έλεγα θα πάρει ποτέ τηλέφωνο; Την αγαπάω πώς να το εξηγήσω. Δεν μπορούσα να κοιτάξω άλλη αλλά δεν ήταν το σεξουαλικό. Ήθελα να την παντρευτώ, που το κακό;», λέει χαρακτηριστικά. “Δεν μπορώ να δεχτώ τον βιασμό, είναι κάτι αμοιβαίο, δεν νομίζω πως υπήρξε βιασμός, βιασμός είναι μια φορά… Απεναντίας, ήθελα να παντρευτούμε, κάναμε γιορτές μαζί», λέει μεταξύ άλλων, ο πρώην προπονητής.
Οι θύτες τις περισσότερες φορές ξεγελούν τα θύματα δημιουργώντας ένα οικείο περιβάλλον μία φιλική ακόμα και πατρική φιγούρα. Έρευνες έχουν δείξει πως η πλειοψηφία των θυμάτων κακοποιούνται σεξουαλικά από άτομα που γνωρίζουν. Όταν ο θύτης δημιουργήσει το «σωστό» κλίμα , απομονώνει σωματικά το θύμα του και το εκφοβίζει. Επίσης , στοχεύει στην κανονικοποίηση αυτής της ενέργειας δημιουργώντας το αίσθημα ενοχής . Τέλος, επιστρατεύει και το τελευταίο «όπλο» του , τον εκβιασμό.
Η βία κάθε είδους, στις νεαρές ηλικίες , μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα υγείας αλλά και ψυχολογικά ,τα οποία λόγω του ευαίσθητου της ηλικίας επιφέρουν άσχημα αποτελέσματα στην διαμόρφωση του χαρακτήρα και του μέλλοντος του παιδιού. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου ένα στα πέντε παιδιά στην Ευρώπη είναι θύματα κάποιας μορφής σεξουαλικής βίας. Αυτό περιλαμβάνει σεξουαλικά αγγίγματα, βιασμό, σεξουαλική παρενόχληση, έκθεση, παραπλάνηση, εκμετάλλευση στην πορνεία και την πορνογραφία, σεξουαλικό εκβιασμό και διαδικτυακό εκφοβισμό και εξαναγκασμό. Το 1/3 των παιδιών θυμάτων σεξουαλικής βίας δεν μιλούν ποτέ. Τα μικρότερα ή παιδιά με αναπηρίες δεν αναγνωρίζουν τη σεξουαλική βία και νιώθουν ντροπή και ενοχές. Άλλα παιδιά φοβούνται ότι δεν θα γίνουν πιστευτά ή φοβούνται ότι, εάν μιλήσουν, θα υποστούν αντίποινα ή αρνητικές συνέπειες εκείνα ή η οικογένειά τους, η φήμη ή η καριέρα τους. Ακόμα , δεν λείπουν και τα περιστατικά λεκτικής βίας με τα οποία έρχονται αντιμέτωπα τα παιδιά στον αθλητικό χώρο.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί η συμμετοχή του ΑΠΘ στο πρόγραμμα HALT,στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου, με τίτλο: «Ανάσχεση της παρενόχλησης και της κακοποίησης στον αθλητισμό με χρήση τεχνολογιών μάθησης» (Halting Harassment and Abuse in Sports using Learning Technologies-HALT), που ξεκίνησε το 2019 και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2021. Αντικείμενο του προγράμματος HALT είναι η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές για την πρόληψη της παρενόχλησης και της κακοποίησης στον αθλητισμό , στην υποστήριξη αθλητών για την αναγνώριση και την αποφυγή παρενόχλησης και κακοποίησης και, τέλος, στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των ενδιαφερόμενων αθλητών σχετικά με τα οφέλη από τη χρήση διαδικτυακών κοινοτήτων. Ταυτόχρονα, το έργο HALT έχει δημιουργήσει μια εφαρμογή καταγγελιών καθώς και ένα παιχνίδι που ως στόχο έχει την αναγνώριση περιστατικών παρενόχλησης και κακοποίησης.
Η Σοφία Μπεκατώρου, η Μάνια Μπίκοφ, ο Νίκος Κακλαμανάκης και πολλοί ακόμη από τον χώρο του αθλητισμού και όχι μόνο, ύψωσαν το ανάστημα τους σε κάθε μορφή βίας και εκφοβισμού. Έχοντας, ταπεινωθεί , χειραγωγηθεί , βιαστεί ,εξευτελιστεί και ντραπεί ακόμα και για τον ίδιο τους τον εαυτό , κάτι που αποτελεί και την απάντηση του, -Γιατί τώρα; , άνοιξαν τον δρόμο για τον σεβασμό , την δικαιοσύνη αλλά και την απομάκρυνση όλων όσων μολύνουν τον αθλητικό χώρο, αλλά και τον κόσμο γενικότερα.
Κάτι που αξίζει να σημειωθεί είναι η διαχείριση όλων αυτών των πράξεων από τις ομοσπονδίες αλλά και από τις υπεύθυνες αρχές. Αυτή η σχέση δούναι και λαβείν που επικρατεί. Ο πόλεμος που ασκείται σε όσους δεν πηγαίνουν με τα… νερά των ανωτέρων. Ήδη οι ίδιοι οι αθλητές ,αναφέρονται στην ομερτά της ιστιοπλοϊκής ομοσπονδίας. Επομένως , μάλλον το ερώτημα (γιατί μίλησαν τώρα;) πρέπει να αλλάξει και να μετατραπεί στο Γιατί δεν μιλούσαν τόσο καιρό; Και φυσικά όχι τα θύματα…
