Το μεσημέρι της 26ης Δεκεμβρίου 2023 αποτελεί μία ημερομηνία, η οποία θα μνημονεύεται στο Τριφύλλι για χρόνια. Είτε πάρει φέτος τα πάντα στην Ελλάδα, είτε τίποτα. Τα δόγματα που θα προκύψουν, όπως αέναα συμβαίνει στον σύλλογο, θα στηρίζονται σε αυτό το «what if». «Τι θα γινόταν αν έμενε ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς;», ο πυρήνας της όλης συζήτησης. Που θα δεν θα απαντηθεί ποτέ, διότι ουδείς μπορεί να κατοικεί σε παράλληλο σύμπαν και να γνωρίζει την εναλλακτική πραγματικότητα της υπάρχουσας.
Η απόφαση του Γιάννη Αλαφούζου να αλλάξει τον Σέρβο, που άφησε ανεξίτηλη πινελιά στο παρόν και το μέλλον του Παναθηναϊκού, αντικειμενικά κρίνεται ως αμφιλεγόμενη. Ο Γιοβάνοβιτς είχε ενώσει τους φιλάθλους, προκάλεσε αλλεπάλληλα sold out όπου και αν αγωνιζόταν η ομάδα, πήρε ένα Κύπελλο και έχασε ένα Πρωτάθλημα από σφάλματα δικά του, που όλοι κάνουν, όμως, σε αυτή τη ζωή, και από εξωγενείς παράγοντες (διαιτησία, ματς – ντροπή στο Φάληρο κτλ).
Δίχως να αποτελεί, ενδεχομένως, πειστική απάντηση, αν πρέπει σώνει και ντε να ειπωθεί μία γνώμη για τους λόγους που απομακρύνθηκε ο Γιοβάνοβιτς συνοψίζεται στο εξής: Κρίθηκε από τη διοίκηση του συλλόγου ότι δεν έχει τα απαραίτητα στοιχεία για να οδηγήσει τον Παναθηναϊκό στον μεγάλο εγχώριο τίτλο μετά από 14 χρόνια. Έχει σημασία, όμως, το ποιος ήρθε, το όνομα του οποίου αποτελεί την αιτιολογία στην ανωτέρω γνώμη. Ήρθε κάποιος που το έχει κάνει ξανά. Που όποτε η Γαλατασαράι βρισκόταν σε τέλμα, τον καλούσε και αυτός την έκανε Πρωταθλήτρια Τουρκίας.
Μπορεί να θεωρηθεί απρέπεια προς τον Γιοβάνοβιτς η κίνηση αυτή. Μπορεί να θεωρηθεί ότι υποτίμησε το έργο του. Δυστυχώς, όπως τα πάντα σε αυτή τη ζωή, θα κριθούν από το αποτέλεσμα τον προσεχή Μάιο. Αν, όμως, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, τότε βάζεις μία άνω τελεία στις 26/12/2023 αναγνωρίζοντας την τεράστια προσφορά και τα λάθη του προηγούμενου προπονητή. Και κρίνεις έκτοτε τη δουλειά του Φατίχ Τερίμ…
Ένα λιοντάρι ανάμεσα στα τσακάλια
Ο Τερίμ ήταν γνωστός και πριν έρθει στα μέρη μας. Για τις πολιτικές απόψεις, το κοινωνικό status, την προσωπικότητα στον αθλητισμό. Το πακέτο για να οδηγήσει τον Παναθηναϊκό στο νταμπλ δεδομένα το έχει. Κάποιες εκφάνσεις της νοοτροπίας του ήδη τις έχουμε δει. Όμως, ακόμα δεν έχει επιτύχει τίποτα.
Ότι κατάφερε, πάντως, σε μικρό χρονικό διάστημα δύο και κάτι μηνών να προκαλέσει τόση συζήτηση γύρω από το όνομά του, κάτι λέει. Οι επικοινωνιακοί μηχανισμοί των αντιπάλων τον «χτύπησαν» για τα «πιστεύω» του, την εθνικότητά του, την ηλικία του, τις μέτριες δουλειές σε Φιορεντίνα και Μίλαν (όταν εργάστηκε στο μη ασφαλές, για τον ίδιο, περιβάλλον του εξωτερικού) έως την απόφαση να μην διανυκτερεύει η ομάδα σε ξενοδοχείο πριν τα εντός, το διήμερο ρεπό πριν τον θρίαμβο του Φαλήρου κτλ.
Ήταν εκ των προτέρων σίγουρο πως ο Τερίμ στην Ελλάδα θα θυμίζει την εικόνα που σίγουρα θα έχετε δει στα ντοκιμαντέρ ζούγκλας. Το λιοντάρι που όταν το ξεμοναχιάσουν τα τσακάλια, το περιτριγυρίζουν και προσπαθούν να το σκοτώσουν. Επειδή, όμως, το λιοντάρι από τη φύση του δεν τα παρατάει ποτέ και δεν φοβάται, τουλάχιστον τις μισές φορές στα ντοκιμαντέρ αυτά γυρίζει γύρω – γύρω κυνηγώντας την ουρά του και τρέπει τα τσακάλια σε φυγή. Ενίοτε αρπάζει, ως λάφυρο, κάποιο από αυτά ως παραδειγματισμό για τα υπόλοιπα.
Ο Τερίμ είναι έξω από το πρόβλημα του ελληνικού ποδοσφαίρου και, φυσικά, έξω από την Παναθηναϊκή πραγματικότητα ακόμα και τώρα που κλείνει κάποιο διάστημα εδώ. Αυτό που είναι να κάνει, θα το κάνει. Χωρίς να κοιτάξει το κόστος. Μέσα του θα τον ενδιαφέρει σίγουρα η κοινή γνώμη, σπανίως, ωστόσο, θα το εξωτερικεύσει. Αν κάτι αφήνει μία αισιοδοξία για αυτό που εξελίσσεται στο Τριφύλλι είναι, ακριβώς, αυτή η νοοτροπία που δεν έχει προλάβει ακόμα να «μολυνθεί» από το περιβάλλον του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Ο μόνος που διεκδικεί Πρωτάθλημα και Κύπελλο
Σίγουρα η πορεία των Ολυμπιακού και ΠΑΟΚ στους «8» του Conference League αποτελεί ένα σημείο αναφοράς της σεζόν. Ο δρόμος, μάλιστα, που ανοίγεται εμπρός αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας στις τάξεις τους για ακόμα περισσότερα. Ο Παναθηναϊκός, από την άλλη, που έμεινε εκτός Ευρώπης προ-Τερίμ διεκδικεί δύο τρόπαια, Πρωτάθλημα και Κύπελλο. Ο μόνος που διεκδικεί νταμπλ, δηλαδή…
Έχοντας αποκλείσει στο Κύπελλο Ολυμπιακό, Ατρόμητο και ΠΑΟΚ, τις δύο ομάδες που εκπροσωπούν την Ελλάδα στην Ευρώπη. Στα πέναλτι αμφότερες, έχοντας… αποκλειστεί στη διάρκεια των επαναληπτικών πέντε – έξι φορές. Η ομάδα που δεν έπαιρνε βαθμολογικό ντέρμπι έχει αντιμετωπίσει όλα τα ματς στα ίσια και έχασε ένα, στην Τούμπα, όπου δίχως να είναι καλή είχε μεγάλη ευκαιρία στο φινάλε έστω για τον βαθμό.
Οι τραυματισμοί αποτελούν ένα ζήτημα συζήτησης, βέβαια… Οι περισσότεροι μυικοί, κάποιοι διπλοί και με το ρίσκο αγωνιστικού κόστους να κρίνεται υψηλό στην όλη αυτή κατάσταση. Ο λόγος μπορεί να εξηγηθεί μόνο με τη διαφορετική προετοιμασία των αγώνων, σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς. Ο Τερίμ, από την ημέρα που ήρθε, έθεσε δύο παραμέτρους, οι οποίοι θα βοηθήσουν και στην τελική κριτική του.
Ήρθε για το Πρωτάθλημα και το νταμπλ. Το είπε, το ξαναείπε και θα αξιολογηθεί για την πίστη του αυτή στο φινάλε. Δίχως να λογαριάζει ότι παρέλαβε υλικό άλλου, με λίγες μόνο πινελιές στις μεταγραφές του Ιανουαρίου. Που, λόγω της υπόθεσης Μπρινιόλι και της λειψανδρίας στην άμυνα, έγιναν ορισμένες και αναγκαστικά. Η δεύτερη παράμετρος έχει να κάνει με την πίστη του ότι η ομάδα θα είναι έτοιμη στα playoffs.
Ουσιαστικά, μέσα στη διεκδίκηση στόχων, ο Τούρκος προπονητής αποφάσισε να προετοιμάσει τον Παναθηναϊκό για αυτή τη δεκάδα αγώνων συν τον τελικό του Κυπέλλου. Έχοντας, όμως, να αντιμετωπίσει και άλλες καταστάσεις…
Διαιτησία, Μπρινιόλι, Μπερνάρ, μηδενισμός
Η παθογένεια του ελληνικού ποδοσφαίρου αποτελεί τον «εχθρό» της προσπάθειας του Τερίμ. Μπορεί να μην είσαι καλός σε ένα παιχνίδι… Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να υποστείς αδικία. Σαν αυτή του Ηρακλείου με το χέρι του Λουκάο στο τέλος, που σημαίνει -2 βαθμούς. Σαν αυτή του Φαλήρου που δεν συζητήθηκε πολύ, διότι ήρθε η νίκη, ενώ υπάρχουν τρεις φάσεις (καρατιά – αποβολή Ναβάρο σε Πέρεθ, πέναλτι Κάρμο σε Παλάσιος, χέρι – αποβολή Ναβάρο στην ευκαιρία του Ελ Κααμπί) που αλλοιώνουν τον αγώνα.
Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχαστεί ότι ο Τερίμ είναι αυτός που έλυσε μία για πάντα την υπόθεση Μπρινιόλι η οποία κόστισε και στην Ευρώπη (Ρεν εκτός) και στην Ελλάδα (6 χαμένοι βαθμοί με Άρη και Ατρόμητο έξω). Διότι ορθώς γίνεται η συζήτηση για τις ισοπαλίες με Λαμία, Κηφισιά, ΟΦΗ. Ωστόσο, εξαιτίας της διαχείρισης του Ιταλού γκολκίπερ, ο Παναθηναϊκός βγήκε βαθμολογικά ζημιωμένος. Ο ίδιος ο Τερίμ, όπως στήριξε αρχικά, «τελείωσε» την παρωδία με τον Μπρινιόλι με την πρώτη ευκαιρία, παραμονή του εκτός έδρας ματς με την ΑΕΚ.
Αναφορικά με την υπόθεση Μπερνάρ, το καθαρά ποδοσφαιρικό σημείο διαχείρισης του Βραζιλιάνου είναι η μετατόπιση στη φυσική του θέση. Μπορεί να έπαιξε ρόλο η σιγουριά που προσφέρει στον Βραζιλιάνο «αρτίστα» το νέο συμβόλαιο, από το καλοκαίρι, με την Ατλέτικο Μινέιρο. Όμως μόλις πέρασε στο αριστερό «φτερό», στη θέση που έπαιξε περισσότερους από 250 αγώνες καριέρας, μας χαρίζει αυτές τις στιγμές απλόχερα, με επιδραστικότητα και άνεση.
Τέλος, η αντιμετώπιση του μηδενισμού προς τον Τερίμ δείχνει δύο πράγματα. Σε αυτή τη χώρα, πέρα από την τραγουδίστρια, δεν υπάρχει ελπίδα. Ακόμα και ο Κλοπ να έρθει αύριο το πρωί, αν θέλεις να τον μηδενίσεις θα τον κάνεις περίγελο… Πείραξε το διήμερο ρεπό του Τερίμ, το οποίο τελικά λειτούργησε στον θρίαμβο επί του Ολυμπιακού. Μέχρι και φωτογραφίες από το παρελθόν με την κοιλιά έξω τού έβγαλαν, για να πουν στον μέσο Παναθηναϊκό «κοίταξε τον ταβερνιάρη που σου έφεραν για προπονητή».
Μία άποψη που συμβαίνει αυτό – και αναφέρεται ως κατακλείδα – είναι διότι ο προπονητής του Παναθηναϊκού αποτελεί τη μεταβλητή που ουδείς υπολόγιζε στην αρχή. Και μπορεί, ενδεχομένως, να αλλάξει το αποτέλεσμα της εξίσωσης της σεζόν. Λογικό είναι, λοιπόν, να κυνηγηθεί ανελέητα, ειδικά στον Παναθηναϊκό που πάντα θα υπάρχουν ευήκοα ώτα να οπλίσουν χέρια και να πατήσουν το κουμπί του μίξερ που θα τα κάνει όλα λιώμα…
Ο Φατίχ Τερίμ κράτησε τις ποδοσφαιρικές αρχές της ομάδας του Γιοβάνοβιτς (παιχνίδι με τα εξτρέμ, καλό passing game, σετ επιθέσεις απλά όχι από το αμυντικό τρίτο αλλά από τη μεσαία γραμμή). Ανακάτεψε, αρχικά, την τράπουλα για να δει τι μπορεί να πάρει από το υλικό που έχει με το μέχρι τώρα, προφανές, όφελος να είναι ο Κώτσιρας. Κυρίως, όμως, δούλεψε πολύ στην πνευματική αντοχή των ποδοσφαιριστών του Παναθηναϊκού. Η εσωτερική ανατροπή, στο 1ο ημίχρονο, στην καυτή έδρα του Φαλήρου, στο μεγαλύτερο παιχνίδι της χώρας, καθιστά το συμπέρασμα ως αξίωμα που δεν χρειάζεται άλλη απόδειξη.
